Meer weten?

Wat is Toekomst Zaaien?

Het evenement Toekomst Zaaien maakt deel uit van de internationale beweging ‘Sowing the Future’. Het is intussen uitgegroeid tot een internationale beweging in meer dan 14 verschillende landen. Overal in de wereld – van Europa tot de Verenigde Staten en Zuid-Korea –  komen duizenden burgers en boeren in en rondom de maand oktober bijeen om wintergraan te zaaien.

Het idee is in 2006 bedacht door Ueli Hurter en Peter Kunz. Deze Zwitserse biodynamische boer en zaadveredelaar wilden met dit initiatief consumenten betrekken bij de ‘kiem’ van hun voedsel. Zij willen hiermee aangeven dat het zaad waaruit ons voedsel ontstaat, van ons allemaal is. Gelijktijdig wilden ze biologische en biodynamische landbouw en voeding voor het voetlicht brengen en de noodklok luiden voor de monopolisering van de internationale zaadhandel. Het resultaat van vele generaties populatieveredeling door boeren wordt breed uitgestrooid daar waar het thuishoort: op de boerenbodem die ons allen voedt.

Sinds 2013 brachten Landwijzer en BioForum Vlaanderen de internationale actie Toekomst Zaaien naar Vlaanderen. 
Avenirsem, een Zwitserse organisatie, verzamelt alle info en foto's over Toekomst Zaaien wereldwijd: www.avenirsem.ch
De Nederlandse Toekomst Zaaien heeft ook een eigen website: www.toekomstzaaien.nl

Waarom zou een boer zelf zaden telen als hij het gewoon kan kopen?

Eeuwenlang was het veredelen en kweken van zaden een vanzelfsprekende bezigheid van boeren. Tot voor kort was er daardoor een grote diversiteit aan lokale en regionale gewassen. Inmiddels hebben een handvol grote multinationals ruim de helft van de zaadmarkt in handen. Op nieuwe rassen vragen zij patenten aan. Het patenteren van zaadgoed is een zorgelijke ontwikkeling. Enerzijds omdat boeren niet meer zelf hun zaden kunnen en mogen telen, anderzijds omdat de diversiteit aan gewassen daardoor afneemt.

De meeste zaadhuizen selecteren amper nog op zaadvaste rassen, dat zijn rassen die op de klassieke manier van veredeling ontstaan, door kruisen en selecteren. Alleen zaadvaste rassen zijn geschikt om zelf zaad van te telen. De voortplantingscyclus kan eindeloos worden voortgezet, van generatie op generatie. Dit principe is hét gemeenschappelijk erfgoed van de landbouwsector. Daartegenover heb je hybridisatie, een veredelingstechniek die zaadgoed (F1-hybriden) levert waarvan je zelf geen zaden kan oogsten. Voor bioboeren zijn robuuste soorten broodnodig, omdat ze weinig of geen pesticiden gebruiken om plagen en ziekten te bestrijden. 

Op de Akelei telen Greet Lambrecht en haar man Johan D’Hulster variaties van groenten die ze zelf ontwikkelen.

Greet Lambrecht, bio groenteteler Schriek: “Het is van vitaal belang voor de hele landbouw dat boeren de genetica laten leven op de velden. Door zelf zaden te selecteren, kunnen zij hun autonomie bewaren, de diversiteit van gewassen terug doen toenemen en kan de cyclus van zaad tot zaad zich sluiten.”

Foto: Frank Toussaint.